NIK: w Polsce nie ma systemu opieki geriatrycznej

13-04-2015

W Polsce brakuje geriatrów, a specjalistycznych poradni i oddziałów szpitalnych jest jak na lekarstwo - alarmuje Najwyższa Izba Kontroli. Główną barierą jest metoda rozliczania świadczeń medycznych przez NFZ, która zakłada finansowanie tylko jednej choroby, choć ludzie starsi z reguły cierpią na kilka schorzeń jednocześnie. Tymczasem z przeprowadzonej przez NIK analizy wynika, że pacjent w podeszłym wieku kompleksowo prowadzony przez geriatrę funkcjonuje lepiej, a jego leczenie kosztuje mniej.

NIK: w Polsce nie ma systemu opieki geriatrycznej

Polskie społeczeństwo się starzeje. Osoby w wieku powyżej 65 roku życia stanowią obecnie ok. 14,7 proc. populacji, a w roku 2035 - wg szacunków GUS - będzie ich ponad 23 proc. Prognozy wskazują ponadto dodatkowo na wyraźny wzrost liczby osób w późnej starości, czyli po 80 roku życia.

Osoby starsze wymagają odpowiedniej opieki medycznej, dostosowanej do ich potrzeb i specyfiki schorzeń. Zwykle chorują na wiele chorób jednocześnie (co najmniej 3-4) i zażywają sporo lekarstw. Dlatego na świecie od kilkudziesięciu lat rozwijana jest geriatria - specjalistyczna dziedzina medycyny, kompleksowo zajmująca się zdrowiem, chorobami i opieką nad osobami w wieku podeszłym. Geriatria kompleksowo łączy fizyczne, psychiczne, funkcjonalne i społeczne problemy starszych pacjentów, pozwalając całościowo oceniać i rozwiązywać .

Starszy pacjent odwiedza specjalistów

Na podstawie przeprowadzonej kontroli NIK wskazuje na brak powszechnych, kompleksowych i zestandaryzowanych procedur postępowania dedykowanych osobom w wieku podeszłym. W polskim systemie opieki zdrowotnej starszy człowiek ze swoimi dolegliwościami trafia w pierwszej kolejności do podstawowej opieki zdrowotnej. Ten z reguły nie ma wystarczającego przygotowania w zakresie geriatrii (tej dziedziny medycyny nie ma w obowiązkowych programach kształcenia uczelni medycznych) i dlatego traktuje starszego pacjenta, jak każdego innego w średnim wieku: wysyła do specjalisty. A że osoba starsza najczęściej cierpi na wiele chorób jednocześnie, wysyłana jest więc do wielu różnych specjalistów. Każdy z nich z kolei leczy pacjenta w swoim zakresie, często nie zwracając uwagi na inne, wcześniej zaordynowane leczenie. NIK wskazuje, że istnieją skuteczniejsze, mniej uciążliwe i zarazem mniej kosztowne sposoby opieki nad pacjentami w wieku podeszłym.

Skutecznie, nowocześnie i przyszłościowo

NIK zestawiła roczne koszty leczenia grupy pacjentów , którzy byli leczeni na oddziałach geriatrycznych z kosztami leczenia porównywalnej grupy pacjentów oddziałów chorób wewnętrznych. Prześledzono historie pacjentów z 10 najczęściej występującymi schorzeniami, leczonych na oddziale geriatrii oraz historie porównywalnej grupy pacjentów z tymi samymi chorobami na oddziałach chorób wewnętrznych.

Wyniki analizy NIK wskazują wyraźnie, że średni koszt wszystkich świadczeń udzielonych pacjentowi leczonemu na oddziale chorób wewnętrznych w ciągu roku od momentu przyjęcia do szpitala, był o 1380 zł wyższy od kosztów leczenia porównywalnego pacjenta na oddziale geriatrycznym. Wyższy był także roczny koszt leków przyjmowanych przez pacjentów, którzy byli hospitalizowani na oddziałach chorób wewnętrznych: w 2011 r. o 12,6 proc, a w 2013 r. o 10,6 proc.

Dlaczego? Na oddziale chorób wewnętrznych, leczy się jedną, podstawową chorobę, na którą skarży się pacjent, także starszy. Natomiast pacjent hospitalizowany na oddziale geriatrycznym przechodzi kompleksową, odpowiednią do swego stanu - wieku i schorzeń - diagnostykę oraz terapię. Dzięki temu opuszcza oddział z lepiej dobranym, celowanym leczeniem, które jest nie tylko skuteczniejsze, ale także mniej uciążliwe, chociażby dzięki ograniczeniu liczby zalecanych leków (w skrajnym ze sprawdzonych przez NIK przypadku - z siedmiu dotychczas przyjmowanych do trzech). W ten sposób starsza osoba po wyjściu ze szpitala nie musi tak często korzystać z pomocy lekarzy w poradniach specjalistycznych, czy wręcz wracać do szpitala. Takie kompleksowe postępowanie pozwala także efektywniej gospodarować funduszami przeznaczonymi na leczenie pacjentów powyżej 60 roku życia.

Brakuje lekarzy, poradni i oddziałów szpitalnych

Podstawą kompleksowego systemu opieki geriatrycznej jest odpowiednia liczba lekarzy tej specjalności. NIK zwraca uwagę, że w Polsce liczba geriatrów znacznie odbiega od średniej europejskiej: w połowie 2014 r. było jedynie 321 geriatrów, czyli średnio 0,8 geriatry na 100 tys. mieszkańców. Tymczasem w Niemczech wskaźnik ten wynosi 2,2, w Czechach 2,1, w Słowacji 3,1, a w Szwecji blisko 8.

Dodatkowo z racji braku systemu i adekwatnego finansowania geriatrii nie wszyscy lekarze geriatrzy pracują w swojej specjalności. W 2013 r. w ramach kontraktu z NFZ świadczeń udzielało jedynie 160 geriatrów, czyli zaledwie połowa wszystkich, jakich mamy.

Kolejna trudność to brak oddziałów geriatrycznych. Jak wynika z ustaleń kontroli nieliczne istniejące łóżka geriatryczne są zwykle częścią oddziałów innych niż geriatryczne, np. internistycznych.

NFZ: system finansowania nie uwględnia specyfiki seniorów

Barierę w tworzeniu specjalistycznych oddziałów i poradni geriatrycznych stanowi sposób rozliczania świadczeń medycznych stosowany obecnie przez NFZ. Fundusz wykorzystuje bowiem tzw. system JGP (Jednorodnych Grup Pacjentów), który zakłada finansowanie tylko jednej choroby czy procedury, z którymi pacjent zgłasza się do leczenia. Do tej pory NFZ nie wyodrębnił Jednorodnych Grup dedykowanych specjalnie osobom starszym, u których leczenia - i jednocześnie finansowania - wymaga kilka chorób równolegle. W związku z tym opieka nad osobami w wieku podeszłym, realizowana zgodnie z zasadami sztuki medycznej, prowadzi dzisiaj do strat dla szpitali. A co za tym idzie - utrzymanie łóżek przeznaczonych dla pacjentów geriatrycznych jest możliwe tylko przy innych oddziałach, bo tam ich koszt bilansuje się leczeniem młodszych chorych, z pojedynczymi schorzeniami.

Konsekwencją nieodpowiedniej liczby - łóżek, oddziałów i lekarzy - jest wyraźne zróżnicowanie dostępu do świadczeń geriatrycznych w zależności od województwa. Geriatrów wszędzie jest za mało, ale są miejsca, gdzie sytuacja wygląda wręcz dramatycznie. Na przykład w województwie warmińsko - mazurskim w czasie objętym kontrolą, tzn. do połowy roku 2014, nie było ani jednego szpitalnego łóżka geriatrycznego i ani jednej poradni geriatrycznej. Na tym terenie również żaden lekarz geriatra nie przyjmował pacjentów w ramach umowy z . Z kolei w województwie zachodniopomorskim kontrakt z Funduszem miał podpisany jeden geriatra. Najlepiej zorganizowana opieka geriatryczna jest w województwie śląskim, na terenie którego 42 lekarzy udzielało świadczeń w zakresie geriatrii.

Senior.pl

Tagi: zdrowie seniorów, geriatra, nfz, opieka geriatryczna, opieka

Zastrzeżenia odpowiedzialności

Podziel się:

Wersja do druku Dodaj link na swojej stronie Kanał RSS

Zobacz także

Skomentuj artykuł:

Komentarze mogą dodawać wyłącznie osoby zalogowane.
Jesteś niezalogowany: zaloguj się / zarejestruj się

Komentarze

11:44:34, 14-04-2015 ~gość: 31.174.176.xxx

No cóż geriatrycy, obecna ekipa rządząca ma pilniejsze wydatki m.in.: inwestowanie w budowle sakralne, katecheci ok. 1,5 mld rocznie, kapelani (...mln?), Ordynariat WP ponad 20 mln rocznie, Fundusz Kościelny ponad 118 mln zł w 2015 r., pomoc Ukraińcom premier Kopacz obiecała 100 mln euro, i uzbrojenie na wojnę z Rosją (... mld?).
Pozdrawiam
Senior.
... zobacz więcej
14:55:16, 14-04-2015 Lila

Święta prawda.
15:01:43, 14-04-2015 Vika

Cytat:
Lila
Święta prawda.
Zapewne w jakimś ułamku. Bo gość nie wspomina ile idzie pieniędzy na duperele,
na sprawy zbędne, a rząd ukierunkował się na niszczenie starszych ludzi i chorych, więc gdzie jaka geriatria? Zwykłej ,ludzkiej pomocy nie ma,w służbie zdrowia i farmacji samowola,o czym tu w ogóle mówić
15:35:17, 14-04-2015 Lila

Vika, bo państwo się zwija, najszybciej w służbie zdrowia.
15:48:16, 14-04-2015 Mar-Basia

Cytat:
Vika
Zapewne w jakimś ułamku. Bo gość nie wspomina ile idzie pieniędzy na duperele,
na sprawy zbędne, a rząd ukierunkował się na niszczenie starszych ludzi i chorych, więc gdzie jaka geriatria? Zwykłej ,ludzkiej pomocy nie ma,w służbie zdrowia i farmacji samowola,o czym tu w ogóle mówić

Vikus, wiesz, zem "zagraniczna zgaga", ktora mimo wszystko widzi i nazywa rzeczy po imieniu, czego nie moga zniesc pewni forumowicze z watkow o polityce w Polsce. Wyraznie spedzam in sen z oczow, dostaja czkawki na widok mego nicka, co bardzo mi pochlebia.

Ci wspaniali obywatele Polscy pisza non stop, staraja sie przekonac, pewnie nawet nieboszczyka chcieliby przerobic - ze wszystko jest genialne, ze obywatele super zadowoleni, mamy autostrady, szklane budynki, centra handlowe....duze "bryki". Statystyki, artykuly w dziennikach i pismidlach "na zamowienie"pieja jak poranne koguty.

A tak naprawde, jest tak jak napisalas - te "cuda nad Wisla" to g....o prawda. Dawniej mowilismy "pic na wode".
Pozdrowionka dla Ciebie
... zobacz więcej
19:47:14, 15-04-2015 ~gość: 80.238.72.xxx

Ale rewelacja!!!.Potrzeba aż NIK do stwierdzenia faktu o którym wszyscy wiedzą.Ciekawa jestem co się zmieni po tym rewelacyjnym odkryciu dla ludzi starych?
20:32:21, 15-04-2015 Vika

Cytat:
Mar-Basia
Vikus, wiesz, zem "zagraniczna zgaga", ktora mimo wszystko widzi i nazywa rzeczy po imieniu, czego nie moga zniesc pewni forumowicze z watkow o polityce w Polsce. Wyraznie spedzam in sen z oczow, dostaja czkawki na widok mego nicka, co bardzo mi pochlebia.

Ci wspaniali obywatele Polscy pisza non stop, staraja sie przekonac, pewnie nawet nieboszczyka chcieliby przerobic - ze wszystko jest genialne, ze obywatele super zadowoleni, mamy autostrady, szklane budynki, centra handlowe....duze "bryki". Statystyki, artykuly w dziennikach i pismidlach "na zamowienie"pieja jak poranne koguty.

A tak naprawde, jest tak jak napisalas - te "cuda nad Wisla" to g....o prawda. Dawniej mowilismy "pic na wode".
Pozdrowionka dla Ciebie
Basiu, lepsza taka jak piszesz ''zagraniczna zgaga'',która sprawiedliwie ocenia i widzi realia/czasem z daleka lepiej widać/
niż rodzima menda,która krwią bratnią się żywi.
Mam już dość tego kraju,tej zasr.....wolności-czyt.samowoli,swawoli,gdzie ten wygrywa kto ma pieniądze,a bez pieniędzy przyjdzie umrzeć bez pomocy.
Znowu odesłano mnie ze szpitalnego Odziału Ratunkowego,podali środki p.bólowe w kroplówce ,a chirurg dyżurny skierował do poradni chirurgicznej gdzie wiadomo,znów muszę czekać albo jak bumerang do pomocy dorażnej.Ale ja nie mam już siły,a na taksówki nie stać.
Więc po co ruszają w ogóle temat opieki geriatrycznej,gdy odmawiają pomocy w nagłych przypadkach,czy zaostrzeniach choroby ludziom już starszym jak ja.
Jestem zrozpaczona,nie wiem gdzie i jak pomocy szukać,gdzie pisać gdy mi przepisują drogie leki bez refundacji,a w każdej aptece inna cena i często lek się dodatkowo przepłaca.Farmaceutki tez nie grzeszą życzliwością i bez skrupułów podają drogi lek zamiast zamiennik tańszy.
Pozdrawiam Basiu. Opowiedz w swoim środowisku jak w Polsce ludzie umierają bez pomocy,jak są traktowani ludzie starsi przez państwo,które rzekomo dba by przemocy nie było,
a samo stanowi właśnie przemoc wobec ubogich,chorych,słabych.
... zobacz więcej
20:44:05, 15-04-2015 Lila

Vika, zajrzyj na wątek 'A to Polska właśnie'.

Przeczytaj, jak dziadki i babcie się cieszą z rzeczywistości.
Jakby dwie Polski były.
Myślisz, że to są jakieś Kulczyki? Skądże znowu. wręcz przeciwnie.
Zjedliby Cię, jakbyś to samo co tu, im napisała.

A nowa afera handlu lekami refundowanymi nabiera tempa.
21:47:34, 15-04-2015 bronczyk

Właśnie nie wiem dlaczego jedni widzą same plusy w tym kraju. Jak to się rozwijamy, bogacimy i szczęśliwie spędzamy dni. A jak rozmawiam z podobnymi do mnie tzn. ludźmi bez znajomych w układach to nie ma już tego blasku. Czy jeśli ja mam pieniądze na w miarę dostatnie życie to już mam być zadowolona i nie dostrzegać tych co siedzą po ciemku w domu oszczędzając prąd. A opieka zdrowotna dla seniorów to fikcja. Ciężką grypę leczyłam sama, ponieważ nie miałam siły wystawać w kolejkach w przychodni. O cenie leków już nie wspomnę. Ona jest z księżyca wzięta.
... zobacz więcej
22:00:46, 15-04-2015 Vika

Cytat:
Lila
Vika, zajrzyj na wątek 'A to Polska właśnie'.

Przeczytaj, jak dziadki i babcie się cieszą z rzeczywistości.
Jakby dwie Polski były.
Myślisz, że to są jakieś Kulczyki? Skądże znowu. wręcz przeciwnie.
Zjedliby Cię, jakbyś to samo co tu, im napisała.

A nowa afera handlu lekami refundowanymi nabiera tempa.
Bo są dwie Polski.
A ci zadowoleni to ,albo ''kombatanci''/niekoniecznie z II wojny/,albo się w jakiś sposób dorobili majątków,być może metodą jednego ze znanych polityków; pierwszy milion itd
... zobacz więcej

Strony : 1 2 nastepna »

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Senior.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Komentarze niezgodne z prawem i Regulaminem serwisu będą usuwane.