Odleżyny - przyczyny, profilaktyka i leczenie

Pierwszym objawem odleżyn jest zaczerwienienie, któremu towarzyszy ból lub wrażliwość skóry na dotyk. Skóra sprawia wrażenie ciepłej w miejscu rumienia, może wytworzyć się obrzęk lub stwardnienie tkanki. To jeszcze stan odwracalny. Przy dłuższym czasie ucisku na tkankę, pojawia się otarcie lub płytka nadżerka. Nieodwracalnym stadium jest dopiero stan martwicy tkanek, mięśni, stawów i całych kości.

Oprócz układania podopiecznego w różnych pozycjach oraz zapewnienia mu masaży i ćwiczeń usprawniających krążenie, warto przemywać jego skórę czystą wodą z łagodnym mydłem. Po myciu należy skórę delikatnie osuszyć. Bardzo istotne jest jej odpowiednie nawilżenie specjalnym preparatem na podrażnienia i zaczerwienienia, mającym właściwości regenerujące i chroniące skórę przed dalszym uszkodzeniem. Bardziej zaawansowane zmiany odleżynowe wymagają już leczenia płynami antyseptycznymi oraz solą fizjologiczną lub stężoną, które mogą jednak drażnić zdrowy brzeg rany. Pomocne są preparaty z wysoką zawartością cynku, który regeneruje naskórek i chroni go przed otarciami. Warto też sięgnąć o środki z wyciągiem z nagietka, rośliny od wieków stosowanej jako środek tonizujący i regenerujący skórę. Optymalne nawilżenie i uelastycznienie skóry zaś zapewni lanolina i prowitamina B5.

Dodatkowo skuteczną metodą zapobiegającą odleżynom powinno być układanie chorego na materacu przeciwodleżynowym. Podkładki ze skóry baraniej umieszczone pod kończynami dolnymi mogą zmniejszać tarcie o prześcieradło pięt. Pokrowce na materace i podkłady z przepuszczającego powietrze, naturalnego dodatkowo chronią skórę przed odparzeniem i powstaniem odleżyny. Pościel powinna być wykonana z flaneli. Nie zaleca się stosowania produktów z kory, jak również krochmalenia.

Odleżyny są problemem osób przewlekle chorych. Pacjenci zagrożeni rozwojem tych przykrych dolegliwości powinni stosować dietę o dużej zawartości błonnika, bogatą w witaminę C, A i E oraz związki cynku i krzemu, które wpływają korzystnie na regenerację skóry. Dieta powinna być lekkostrawna i zawierać białko w ilości 1,5-2 g/kg masy ciała.

Co osiem godzin opiekun powinien masować unieruchomione kończyny, a także aplikować ćwiczenia na poprawę sprawności mięśni. Jednak najskuteczniejszą metodą zmniejszającą ryzyko odleżyn jest dbanie o czystość, odpowiednie nawilżenie i odżywienie skóry. Pamiętajmy o właściwej profilaktyce, a nasi podopieczni szybciej odzyskają siły i sprawność, a co za tym idzie, lepsze samopoczucie.